Suszenie drewna konstrukcyjnego jest jednym z najważniejszych etapów w przygotowywaniu drewna do wykorzystania w budownictwie. Odpowiednie suszenie nie tylko wpływa na trwałość konstrukcji, ale również na jej wytrzymałość oraz odporność na czynniki zewnętrzne. W zależności od wymagań oraz dostępnych zasobów, można stosować różne metody suszenia drewna. Wśród nich wyróżniamy suszenie naturalne, które odbywa się na świeżym powietrzu, oraz suszenie techniczne, które wykorzystuje specjalistyczne urządzenia i techniki, takie jak suszenie komorowe, suszenie za pomocą promieniowania podczerwonego czy mikrofalowego. Naturalne suszenie, choć jest metodą bardziej czasochłonną, jest tańsze i ekologiczne, ale wymaga odpowiednich warunków atmosferycznych i może trwać od kilku miesięcy do kilku lat. Z kolei suszenie techniczne pozwala na znacznie szybsze uzyskanie pożądanej wilgotności, co jest szczególnie istotne w przypadku przemysłowej produkcji drewna. Suszenie komorowe, gdzie drewno umieszczane jest w komorach o kontrolowanej temperaturze i wilgotności, jest jedną z najczęściej stosowanych metod w przemyśle drzewnym. Metoda ta pozwala na precyzyjne dostosowanie parametrów suszenia do rodzaju drewna i jego przeznaczenia, co gwarantuje uzyskanie drewna o stabilnych parametrach technicznych. Warto zaznaczyć, że każdy rodzaj drewna może wymagać innej metody suszenia, co jest związane z jego właściwościami, takimi jak gęstość, zawartość żywicy, czy naturalna wilgotność.
Jakie drewno wymaga specjalnego traktowania podczas suszenia?
Nie każde drewno konstrukcyjne można suszyć w ten sam sposób. Drewno, które charakteryzuje się wysoką gęstością, tak jak dąb czy buk, wymaga znacznie dłuższego i bardziej kontrolowanego procesu suszenia niż drewno o niskiej gęstości, jak sosna czy świerk. Gatunki drewna o dużej zawartości żywicy, takie jak modrzew, również wymagają specjalnego podejścia, ponieważ nadmierne ciepło może spowodować wydzielanie się żywicy, co nie tylko wpływa na estetykę, ale również na właściwości techniczne drewna. Drewno liściaste, zwłaszcza egzotyczne, często wymaga suszenia w komorach z precyzyjną kontrolą temperatury i wilgotności, aby uniknąć pękania i deformacji. Takie drewno jest bardziej podatne na różnice w wilgotności i temperaturze, co może prowadzić do powstawania wewnętrznych naprężeń, które z kolei mogą wpłynąć na jego wytrzymałość mechaniczną. W przypadku drewna, które ma być używane w konstrukcjach zewnętrznych, takich jak belki dachowe czy podbitki, szczególnie istotne jest, aby było ono suszone do odpowiedniej wilgotności, zazwyczaj na poziomie 18-20%. Tylko wtedy można zapewnić, że drewno będzie odporne na zmienne warunki atmosferyczne i nie ulegnie szybkiemu zniszczeniu. Z kolei drewno, które ma być stosowane wewnątrz budynków, np. w podłogach czy ścianach, wymaga suszenia do wilgotności poniżej 10%, co zapobiega powstawaniu szczelin czy innych deformacji w warunkach domowych. Należy pamiętać, że nieodpowiednie suszenie drewna może prowadzić do jego pękania, paczenia się lub zmniejszenia wytrzymałości, co w konsekwencji obniża jego wartość użytkową i trwałość konstrukcji.
Jak suszyć drewno konstrukcyjne, aby zminimalizować ryzyko pękania?
Proces suszenia drewna konstrukcyjnego jest kluczowy dla zapewnienia jego trwałości i wytrzymałości. Pękanie drewna to jedno z największych zagrożeń, które mogą wystąpić podczas suszenia, szczególnie jeśli proces ten jest prowadzony zbyt szybko lub w nieodpowiednich warunkach. Aby zminimalizować ryzyko pękania, należy pamiętać o kilku istotnych czynnikach. Przede wszystkim, drewno powinno być suszone stopniowo, co oznacza, że nie należy nagle zwiększać temperatury ani obniżać wilgotności powietrza w komorze suszarniczej. Zbyt gwałtowne zmiany tych parametrów mogą prowadzić do powstawania wewnętrznych naprężeń w drewnie, co w konsekwencji skutkuje pękaniem. W przypadku suszenia naturalnego, drewno powinno być składowane w miejscach przewiewnych, ale osłoniętych od bezpośredniego działania słońca i deszczu. Ważne jest, aby stosy drewna były ułożone w taki sposób, aby zapewnić równomierny przepływ powietrza wokół każdej deski. Stosowanie przekładek między warstwami drewna również pomaga w równomiernym suszeniu i zapobiega deformacjom. Kolejnym czynnikiem, który ma wpływ na pękanie drewna, jest jego wstępna wilgotność. Drewno o wysokiej wilgotności wymaga dłuższego okresu suszenia w niższych temperaturach, podczas gdy drewno wstępnie podsuszone można suszyć w wyższych temperaturach. Istotne jest również, aby drewno po zakończeniu suszenia było odpowiednio schładzane i aklimatyzowane przed jego dalszym przetwarzaniem czy montażem. Schładzanie drewna w zbyt szybkim tempie może prowadzić do pojawienia się pęknięć powierzchniowych. Dlatego ważne jest, aby po zakończeniu procesu suszenia drewno przez kilka dni odpoczywało w kontrolowanych warunkach, co pozwoli na wyrównanie wilgotności wewnątrz całej struktury materiału.
Jakie są zalety i wady suszenia drewna w komorach suszarniczych?
Suszenie drewna w komorach suszarniczych jest jedną z najpopularniejszych metod stosowanych w przemyśle drzewnym. Ta technika ma wiele zalet, ale nie jest pozbawiona wad. Do głównych zalet należy zaliczyć szybkość procesu. W przeciwieństwie do suszenia naturalnego, które może trwać miesiącami, suszenie w komorach pozwala na uzyskanie odpowiedniej wilgotności drewna w ciągu kilku dni lub tygodni. Dzięki temu możliwe jest szybkie przygotowanie drewna do dalszej obróbki lub montażu, co jest szczególnie ważne w przemyśle budowlanym, gdzie czas realizacji projektów jest kluczowy. Suszenie w komorach umożliwia również precyzyjną kontrolę parametrów procesu, takich jak temperatura, wilgotność oraz czas, co pozwala na uzyskanie drewna o jednolitych właściwościach. Jednakże, metoda ta ma także swoje wady. Po pierwsze, jest to proces energochłonny i kosztowny, co może zwiększyć koszty produkcji drewna konstrukcyjnego. Ponadto, nieprawidłowe ustawienie parametrów suszenia może prowadzić do uszkodzenia drewna, np. przez jego przegrzanie, co skutkuje obniżeniem jego wartości użytkowej. Suszenie w komorach może również prowadzić do powstawania naprężeń wewnętrznych, które w dłuższej perspektywie mogą wpłynąć na stabilność i wytrzymałość konstrukcji. W przypadku drewna o dużej gęstości, suszenie komorowe może być trudniejsze do kontrolowania, co zwiększa ryzyko pęknięć i deformacji. Warto również wspomnieć o aspekcie ekologicznym – suszenie komorowe, ze względu na zużycie energii, ma większy wpływ na środowisko w porównaniu do suszenia naturalnego. Z drugiej strony, dzięki skróceniu czasu suszenia, możliwe jest zmniejszenie zapotrzebowania na duże powierzchnie magazynowe, co również ma swoje korzyści ekonomiczne.
Jak suszyć drewno konstrukcyjne w warunkach domowych?
Suszenie drewna konstrukcyjnego w warunkach domowych jest możliwe, choć wymaga odpowiednich przygotowań i cierpliwości. Proces ten jest zazwyczaj dłuższy niż w warunkach przemysłowych, ale przy odpowiednim podejściu można uzyskać drewno o dobrej jakości, nadające się do drobnych konstrukcji czy prac stolarskich. Pierwszym krokiem jest odpowiednie przygotowanie drewna, które powinno być odpowiednio przepiłowane na deski lub belki o odpowiedniej grubości. Należy unikać cięcia drewna na zbyt cienkie deski, ponieważ mogą one szybciej pękać i odkształcać się podczas suszenia. Kolejnym krokiem jest wybór odpowiedniego miejsca do suszenia. Idealnie, drewno powinno być suszone na wolnym powietrzu, w miejscu zacienionym, ale dobrze wentylowanym. Ważne jest, aby unikać bezpośredniego nasłonecznienia, które może powodować zbyt szybkie suszenie powierzchni, prowadząc do powstawania pęknięć. Drewno powinno być układane w stosy z przekładkami między warstwami, co zapewni równomierny przepływ powietrza i równomierne suszenie. W zależności od gatunku drewna oraz początkowej wilgotności, suszenie może trwać od kilku miesięcy do nawet kilku lat. Warto regularnie sprawdzać wilgotność drewna za pomocą wilgotnościomierza, aby monitorować postęp procesu. Alternatywnie, jeśli warunki na zewnątrz nie są odpowiednie, drewno można suszyć w pomieszczeniu, które jest dobrze wentylowane i ogrzewane, jednak proces ten może trwać dłużej. W przypadku suszenia drewna w pomieszczeniu, ważne jest, aby wilgotność powietrza była niska, co można osiągnąć przy użyciu osuszaczy powietrza. Należy również pamiętać o regularnym obracaniu desek, aby zapewnić równomierne suszenie. Chociaż proces suszenia drewna w warunkach domowych jest czasochłonny, to daje możliwość pełnej kontroli nad jakością końcowego produktu.
Jakie są najczęstsze błędy przy suszeniu drewna konstrukcyjnego?
Suszenie drewna konstrukcyjnego jest procesem wymagającym i może być obarczone różnymi błędami, które mogą wpłynąć na jakość końcowego produktu. Jednym z najczęstszych błędów jest zbyt szybkie suszenie drewna, które prowadzi do pękania i odkształceń. Często wynika to z chęci przyspieszenia procesu, jednak takie podejście może skutkować obniżeniem wartości użytkowej drewna. Innym błędem jest nieodpowiednie przygotowanie drewna do suszenia, na przykład poprzez niedostateczne przepiłowanie lub zbyt duże grubości desek, co utrudnia równomierne suszenie i może prowadzić do powstawania naprężeń wewnętrznych. Kolejnym błędem jest suszenie drewna w warunkach, które nie są dostosowane do specyfiki danego gatunku drewna. Niektóre gatunki wymagają specjalnych warunków, takich jak kontrolowana wilgotność i temperatura, a ich brak może prowadzić do uszkodzeń drewna. Ważnym aspektem jest również właściwe składowanie drewna podczas suszenia. Niewłaściwe ułożenie stosów, brak przekładek czy zbyt duże obciążenie górnych warstw mogą prowadzić do odkształceń i nierównomiernego suszenia. W przypadku suszenia w komorach suszarniczych, częstym błędem jest niewłaściwe ustawienie parametrów suszenia, takich jak temperatura czy czas. Zbyt wysoka temperatura może prowadzić do przegrzania drewna, co z kolei obniża jego wytrzymałość i może powodować powstawanie mikropęknięć. Innym problemem jest brak odpowiedniego chłodzenia drewna po zakończeniu procesu suszenia, co może prowadzić do powstawania pęknięć powierzchniowych. Warto również zwrócić uwagę na kontrolę wilgotności drewna podczas suszenia, ponieważ nieodpowiednia kontrola tego parametru może skutkować niedosuszeniem lub przesuszeniem drewna, co w obu przypadkach prowadzi do obniżenia jego wartości użytkowej.
Dlaczego odpowiednia wilgotność drewna jest kluczowa dla jego trwałości?
Wilgotność drewna jest jednym z kluczowych czynników wpływających na jego trwałość i wytrzymałość, zwłaszcza w kontekście drewna konstrukcyjnego, które ma być używane w budownictwie. Drewno, które nie zostało odpowiednio wysuszone, jest bardziej podatne na deformacje, pękanie oraz ataki grzybów i insektów. Wilgotne drewno ma tendencję do kurczenia się podczas wysychania, co może prowadzić do powstawania szczelin oraz zmian kształtu elementów konstrukcyjnych. Tego typu zmiany mogą wpłynąć na stabilność całej konstrukcji, szczególnie w przypadku większych budowli, gdzie precyzja i dokładność są kluczowe. Ponadto, drewno o zbyt wysokiej wilgotności jest bardziej podatne na działanie grzybów i pleśni, co z kolei może prowadzić do szybszego zniszczenia materiału. Z drugiej strony, drewno, które zostało przesuszone, może stać się kruche i podatne na pękanie. Dlatego też, kluczowe jest, aby drewno było suszone do odpowiedniego poziomu wilgotności, który zwykle wynosi od 8% do 12% dla drewna stosowanego wewnątrz budynków, oraz nieco wyższy, na poziomie 18% do 20%, dla drewna stosowanego na zewnątrz. Kontrola wilgotności drewna nie kończy się na etapie suszenia – ważne jest również monitorowanie wilgotności podczas przechowywania i transportu, aby uniknąć ponownego jej wzrostu, co mogłoby zniweczyć efekty wcześniejszego suszenia. Odpowiednia wilgotność drewna ma również bezpośredni wpływ na procesy klejenia, malowania czy impregnacji, które są często stosowane w przemyśle budowlanym. Drewno o niewłaściwej wilgotności może nieprawidłowo wiązać się z klejami czy farbami, co obniża jakość i trwałość powłok ochronnych oraz połączeń konstrukcyjnych.
Jakie znaczenie ma suszenie drewna dla jego stabilności wymiarowej?
Suszenie drewna konstrukcyjnego odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu jego stabilności wymiarowej, co jest niezwykle istotne w kontekście budowy i trwałości konstrukcji. Stabilność wymiarowa odnosi się do zdolności drewna do utrzymania swoich wymiarów i kształtu w różnych warunkach wilgotnościowych i temperaturowych. Drewno jest materiałem higroskopijnym, co oznacza, że absorbuje i oddaje wilgoć z otoczenia, co może prowadzić do jego pęcznienia lub kurczenia się. Proces ten jest szczególnie intensywny w przypadku drewna, które nie zostało odpowiednio wysuszone przed użyciem. Kiedy drewno jest suszone w sposób kontrolowany, jego wilgotność jest obniżana do poziomu równowagi z otoczeniem, co minimalizuje ryzyko późniejszych zmian wymiarowych. Drewno konstrukcyjne, które zostało dobrze wysuszone, jest mniej podatne na pęcznienie i kurczenie się pod wpływem zmian wilgotności w otoczeniu. Stabilność wymiarowa jest szczególnie ważna w konstrukcjach, gdzie precyzja i stałość wymiarów mają kluczowe znaczenie, na przykład w przypadku elementów nośnych, belek stropowych czy ram okiennych. Brak stabilności wymiarowej może prowadzić do odkształceń konstrukcji, co z kolei może wpłynąć na jej bezpieczeństwo i trwałość. Dodatkowo, drewno o wysokiej stabilności wymiarowej jest mniej podatne na pękanie i tworzenie się szczelin, co jest szczególnie ważne w kontekście estetyki i funkcjonalności elementów drewnianych. Warto również zauważyć, że stabilność wymiarowa drewna ma wpływ na jego właściwości mechaniczne, takie jak wytrzymałość na zginanie czy odporność na ściskanie. Drewno o niskiej stabilności wymiarowej może tracić swoje właściwości nośne, co jest niebezpieczne w kontekście długoterminowego użytkowania konstrukcji.
Jakie są różnice między suszeniem drewna iglastego a liściastego?
Suszenie drewna igl astego i liściastego różni się pod wieloma względami, głównie ze względu na różnice w strukturze, gęstości oraz zawartości żywicy. Drewno iglaste, takie jak sosna, świerk czy modrzew, zazwyczaj zawiera więcej żywicy, co może wpływać na proces suszenia. Żywica w drewnie iglastym może podczas suszenia wyciekać na powierzchnię, co nie tylko wpływa na estetykę, ale również może utrudniać dalszą obróbkę drewna, na przykład malowanie czy klejenie. Dlatego suszenie drewna iglastego często wymaga specjalnych technik, takich jak suszenie w niższych temperaturach przez dłuższy czas, aby zapobiec nadmiernemu wyciekom żywicy. Z kolei drewno liściaste, takie jak dąb, buk czy klon, charakteryzuje się wyższą gęstością i mniejszą zawartością żywicy. Suszenie drewna liściastego wymaga zazwyczaj dłuższego czasu, aby uniknąć ryzyka pęknięć i deformacji. Drewno liściaste jest bardziej podatne na powstawanie naprężeń wewnętrznych podczas suszenia, co może prowadzić do pękania, szczególnie w przypadku gatunków o dużej gęstości, takich jak dąb. Dlatego drewno liściaste często suszy się w komorach suszarniczych, gdzie można precyzyjnie kontrolować parametry procesu, takie jak wilgotność i temperatura. Różnice w suszeniu wynikają również z różnej zawartości wilgoci w drewnie iglastym i liściastym. Drewno iglaste zazwyczaj ma wyższą wilgotność początkową, co wymaga dłuższego procesu suszenia, aby osiągnąć pożądany poziom wilgotności. Natomiast drewno liściaste, zwłaszcza egzotyczne, może wymagać specjalnych warunków suszenia, aby zachować jego naturalne właściwości i uniknąć uszkodzeń strukturalnych. W praktyce różnice te oznaczają, że proces suszenia musi być dostosowany do specyfiki danego gatunku drewna, co jest kluczowe dla uzyskania wysokiej jakości materiału, który będzie odporny na działanie czynników zewnętrznych oraz spełniał wymagania konstrukcyjne.
Jakie są ekologiczne aspekty suszenia drewna konstrukcyjnego?
Suszenie drewna konstrukcyjnego, podobnie jak inne procesy przemysłowe, ma swoje aspekty ekologiczne, które warto rozważyć w kontekście ochrony środowiska. Jednym z najważniejszych aspektów jest zużycie energii. Suszenie komorowe, które jest jedną z najczęściej stosowanych metod, wymaga dużych ilości energii, co przekłada się na emisję gazów cieplarnianych, jeśli energia ta pochodzi z paliw kopalnych. Dlatego coraz więcej firm stara się ograniczać zużycie energii poprzez stosowanie bardziej efektywnych technologii suszenia lub wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii, takich jak energia słoneczna czy biomasa. Suszenie naturalne, choć jest mniej energochłonne, wymaga dużych powierzchni magazynowych i dłuższego czasu, co może ograniczać jego stosowanie na większą skalę. Kolejnym aspektem ekologicznym jest emisja substancji chemicznych podczas suszenia drewna, zwłaszcza w przypadku drewna iglastego, które zawiera żywice i olejki eteryczne. Emisje te mogą wpływać na jakość powietrza w okolicy suszarni, dlatego konieczne jest stosowanie odpowiednich systemów filtracji i wentylacji. Warto również wspomnieć o problemie odpadów, które powstają w wyniku suszenia drewna. Należą do nich trociny, kawałki drewna, które nie nadają się do dalszej obróbki, oraz resztki kory. Coraz częściej firmy zajmujące się suszeniem drewna starają się minimalizować ilość odpadów poprzez ich recykling lub wykorzystywanie w innych procesach, na przykład jako paliwo w kotłach. Z punktu widzenia ekologii istotne jest również, aby drewno, które ma być suszone, pochodziło z legalnych i zrównoważonych źródeł, co ma na celu ochronę lasów i zapobieganie wylesianiu. Dlatego coraz częściej stosuje się certyfikaty, takie jak FSC czy PEFC, które gwarantują, że drewno pochodzi z odpowiedzialnie zarządzanych lasów. Ostatecznie, ekologiczne aspekty suszenia drewna konstrukcyjnego są coraz bardziej istotne w kontekście zrównoważonego rozwoju, a przemysł drzewny dąży do wdrażania bardziej zrównoważonych praktyk, które pozwolą na minimalizację wpływu na środowisko.
Jakie są najlepsze praktyki w przechowywaniu suszonego drewna?
Przechowywanie suszonego drewna konstrukcyjnego jest kluczowym etapem, który decyduje o jego jakości i trwałości. Nawet najlepiej wysuszone drewno może stracić swoje właściwości, jeśli nie zostanie odpowiednio przechowane. Jedną z podstawowych zasad jest przechowywanie drewna w suchym i dobrze wentylowanym miejscu, które jest chronione przed bezpośrednim działaniem czynników atmosferycznych, takich jak deszcz, śnieg czy promieniowanie słoneczne. Ważne jest, aby drewno było składowane na podwyższeniu, aby uniknąć kontaktu z wilgocią z podłoża, co mogłoby prowadzić do ponownego wchłaniania wilgoci przez drewno. Stosowanie palet lub innych podkładów pozwala na zachowanie odpowiedniej cyrkulacji powietrza, co jest kluczowe dla utrzymania odpowiedniego poziomu wilgotności drewna. Warto również zadbać o odpowiednie ułożenie stosów drewna. Deski lub belki powinny być układane w stosy z przekładkami, które zapewniają równomierny przepływ powietrza między warstwami drewna. Przekładki te powinny być wykonane z materiału odpornego na wilgoć, aby nie przyczyniały się do jej wchłaniania przez drewno. W przypadku drewna, które ma być przechowywane przez dłuższy czas, zaleca się stosowanie pokrowców lub plandek, które chronią drewno przed kurzem i zanieczyszczeniami, jednocześnie pozwalając na jego „oddychanie”, czyli wymianę wilgoci z otoczeniem. Ważne jest również regularne monitorowanie wilgotności drewna podczas przechowywania. Zbyt wysoka wilgotność może prowadzić do rozwoju pleśni i grzybów, które niszczą strukturę drewna. W przypadku przechowywania drewna w pomieszczeniach zamkniętych, warto zainwestować w systemy kontroli wilgotności powietrza, takie jak osuszacze, które pozwolą na utrzymanie stabilnych warunków. Ostatecznie, właściwe przechowywanie drewna suszonego jest kluczowe dla zachowania jego właściwości technicznych i estetycznych, co przekłada się na jakość i trwałość konstrukcji, w których zostanie użyte.
Jakie są typowe problemy przy suszeniu drewna na budowie?
Suszenie drewna konstrukcyjnego bezpośrednio na budowie niesie ze sobą wiele wyzwań i potencjalnych problemów, które mogą wpłynąć na jakość drewna oraz bezpieczeństwo samej konstrukcji. Jednym z najczęstszych problemów jest brak odpowiednich warunków do suszenia, takich jak kontrolowana wilgotność i temperatura. Na budowie drewno jest narażone na zmienne warunki atmosferyczne, co może prowadzić do nierównomiernego suszenia. Zbyt szybkie wysychanie zewnętrznych warstw drewna w wyniku działania słońca może prowadzić do powstawania pęknięć, podczas gdy wewnętrzne warstwy pozostają wilgotne. Tego typu pęknięcia mogą obniżyć wytrzymałość drewna i zwiększyć ryzyko jego uszkodzenia podczas użytkowania. Kolejnym problemem jest brak odpowiedniego składowania drewna na budowie. Często drewno jest składowane bezpośrednio na ziemi, co prowadzi do wchłaniania wilgoci z podłoża, a to może powodować jego ponowne zawilgocenie. Ponadto, brak osłon przed deszczem czy śniegiem sprawia, że drewno jest narażone na bezpośredni kontakt z wodą, co nie tylko opóźnia proces suszenia, ale również może prowadzić do jego zniszczenia, np. przez rozwój pleśni i grzybów. Inny problem to nieodpowiednie przygotowanie drewna do suszenia, takie jak brak przekładek między deskami, co uniemożliwia swobodny przepływ powietrza i prowadzi do nierównomiernego suszenia. Na budowie, gdzie czas jest kluczowym czynnikiem, często pomija się te kroki, co w dłuższej perspektywie może prowadzić do problemów z jakością drewna. Kolejną kwestią jest kontrola wilgotności drewna. Na budowie zazwyczaj nie ma odpowiedniego sprzętu do pomiaru wilgotności, co utrudnia ocenę, czy drewno jest gotowe do dalszej obróbki lub montażu. Brak takiej kontroli może prowadzić do sytuacji, w której drewno, które nie osiągnęło odpowiedniego poziomu wilgotności, zostaje użyte w konstrukcji, co może prowadzić do jego późniejszego kurczenia się, paczenia lub pękania. Warto również wspomnieć o problemie braku odpowiedniego nadzoru nad procesem suszenia drewna na budowie. W warunkach przemysłowych cały proces jest ściśle kontrolowany, natomiast na budowie często brakuje osoby odpowiedzialnej za monitorowanie stanu drewna, co zwiększa ryzyko błędów i problemów związanych z jakością drewna.
